Twee jaar geleden las ik de autobiografie van Britney Spears. Waarom? Er zitten zoveel perverse elementen in haar verhaal. En zelf ben ik ook een toeschouwer die dat verhaal wil weten. De uitbuiting door haar vader, de roem, de psychische kwetsbaarheid.
Vanwege mijn eigen ervaringen met psychische kwetsbaarheid heb ik een tijdlang heel veel misery memoirs gelezen. Een prachtige term die ik leerde kennen in het artikel van Max Casey. Dat zijn autobiografieeen van mensen met een psychische kwetsbaarheid waarin zij vertellen over hun ellende. Dat deed ik in de hoop iets te leren over hoe je er uit komt komen. Maar daar ben ik niet achter gekomen.
Volgens Simone Weil zijn er twee soorten problemen: persoonlijke problemen en problemen die zijn terug te voeren op politieke problemen. Psychologen waren tot 5 jaar terug geneigd om alleen naar dat persoonlijke te kijken, maar ondertussen komt er voor patienten steeds vaker erkenning voor onrecht dat zij moeten lijden door politieke ongelijkheid. Maar het is duidelijk dat daarvoor in de documentaire Carra geen ruimte is. Dit is een psychologiserende docu, maar er is geen ruimte voor het politieke en er is weinig beschouwing in dat opzicht. Wat wel jammer is.
Ik las de afgelopen vijf jaar onder andere de autobiografieen van Janet Frame, Elyn Saks, May-May Meijer, David Harewood en Camille Claudel (de verzamelde brieven); eigenlijk allemaal misery memoirs. Kijken naar de pijn van anderen, daar schreef Susan Sontag een mooi boekje over. Een perverse drang zo werd daarin duidelijk, maar dat doe je omdat je hongert naar kennis. Maar in die honger zit ook genot bij het zien van het lijden van de ander. En schaamte daarover bij onszelf. We zijn vieze voyeurs. Ik las geen biografieen. Dat wilde ik niet. Ik wilde toch het verhaal van iemand zelf lezen.
De authenticiteit bij een autobiografie is interessant, hoewel je ook bij een autobiografie nog vragen kunt stellen over hoe eerlijk iemand naar zichzelf is. Misschien zouden we om Donald Trump beter te begrijpen en beter aan doen een kritische biografie te lezen dan een zichzelf verheerlijkende autobiografie. In een biografie kom je wellicht meer te weten over de mening en het leven van de schrijver van de biograaf, dan over het onderwerp van het boek. Hoewel ik laatst een goede suggestie las van Marc Oostendorp over het boek ‘Imcompletezza‘, wat van dat gegeven dan weer iets moois maakt. Dus dat maakt me dan ook weer nieuwsgierig.
Een tijdje terug alweer keek ik naar de analyse van Raffa, de documentaire over Raffaela Carra, op het YouTube kanaal van Carolina Capria – L’ha scritto una femmina waar ik wel eens inspiratie opdoe voor mijn next read. Of next documentaire. De afgelopen week keek ik naar de drie afleveringen van de serie over Raffaela Carra, echt een Italiaans icoon in de showwereld, de muziek. Een vrouw die een instituut werd. Er zijn van allerlei mensen die dan allerlei ideeen op haar projecteren over haar psychologische motieven. Tja, wat kun je daarover zeggen? Je leert iets over Carra, maar wat is dat precies?
Wat me verder bij is gebleven is een vraag. Wat doet de televisie eigenlijk met onze ervaring? De ervaring is niet echt, maar toch huilen we bij televisie en halen we er onze iconen vandaan. Hoe vervormt tv precies de werkelijkheid? De bekende personages hebben een diepe invloed soms op iemand zijn leven, dat zag je ook bij Carra en wat zij heeft betekend voor de gay community. Dat is dan vrij duidelijk. Dat iemand vernieuwend en progressief is en een stem vertolkt van een gedeeld onbewust sentiment in de samenleving wat dan ineens concreet lijkt te worden en een plek krijgt in de samenleving. Emancipatoir. Zo had zij een choreografie met politieagenten in zwart leer, die deed denken aan de gay scene in Berlijn in de jaren ’90. Veel mensen uit de gay community herkenden zich daarin. Er waren ook veel mensen die geen idee hadden waar ze naar keken. Wel mooi dat dat toen nog kon op tv, die creativiteit.
Verder vond ik de shows mooi van Carra. Sowieso waren ze in Italie in de jaren ’60 – ’90 (voor de verregaande democratisering van de commercie en de neoliberale samenleving) wel echt heel creatief met choreografie, video-editing, orchestratie in video-clips en de kostuums. Ideeen over mode hebben op het moment ook mijn interesse. Ik hoop deze zomer toe te komen aan het boek van Roland Barthes over mode, ook in de hoop om daarmee meer te begrijpen van ‘De Italiaan’. Dat je daarvoor een Franse filosoof moet lezen, is dan wel een interessant gegeven denk ik.
Verder zou je nog vanalles kunnen zeggen over seksisme, erotiek en sensualiteit denk ik. Maar dat heb ik aan Carolina Capria overgelaten, misschien dat ik me daar ook nog eens in ga verdiepen, om er iets meer over te kunnen zeggen dan de banale constatering dat ‘sex sells’. Ook dat groepje mannen én vrouwen dat om Carra hangt in die documentaire doet bij niet heel fris aan als ze het over dit onderwerp hebben, maar het lijkt alsof die publieke functie van haar fysieke vorm toch iets is waar ze voor heeft gekozen. Hoewel ze er ook wel een haat-liefde relatie mee had, met sommige obsessies uit het publiek. Voor degene die me een interesting read kan tippen over het vrouwelijk lichaam als totem houd ik me aanbevolen.
Geef een reactie