De Italiaanse Jazz zangeres Roberta Gambarini covered vooral Amerikaanse klassiekers uit de jaren ’50 en is daarmee bekend geworden in Amerika. In haar thuisland Italie kent zij een bescheiden succes en ze verhuisde met haar dromen naar New York. Gambarini maakte eind jaren ’90 een opname ‘Under Italian Skies’, waar destijds nauwelijks iemand naar luisterde. Het project heeft de gedichten van de Italiaanse dichteres Alda Merini op muziek gezet. De opname werd in 2009 opnieuw op cd gezet, ter gelegenheid van het overlijden van de dichteres. De cd is een samenwerking met de Italiaanse producer Andrea Donati. Terwijl Gambarini een elegante zangeres is met een fluweelzachte stem, was Merini een gezette oude vrouw die op de meeste afbeeldingen te zien is met tabak tussen haar vingers.
Merini heeft inmiddels een cultstatus heeft bereikt, met meer dan vele volgers op Facebook die dagelijks een update ontvangen met een fragment uit één van haar werken. De dichteres bracht een autobiografie uit, met het verhaal over haar leven dat voor een groot deel werd doorgebracht in een Italiaanse GGZ instelling. Daarnaast bracht ze veel poezie uit. Haar poezie is sterk doordrenkt van het christelijke erfgoed, en daardoor wellicht niet zo toegankelijk voor de nuchtere Hollander.
Alda Merini uit ”Ballate non pagate”, “Dansjes waarvoor niet betaald is”
Padre, se scrivere è una colpa
perché Dio mi ha dato la parola
per parlare con trepidi linguaggi
dell’amore a chi mi ascolta?
Ormai vecchia di anni e senescente,
dove trovare un filo di erba buona?
Che sai dei miei conventi, della grazia
matura delle sante, delle grandi
anime folli? Che posso io trovare
tra gli osanna dell’uomo di cultura?
Altrove è il canto, altrove è la parola
e Dio non la pronuncia.
Vader, als schrijven een zonde is
waarom heeft God me dan het woord gegeven
om te praten in angstige talen
In liefde voor wie mij hoort?
Waar zal ik een groene strohalm vinden,
oud van de jaren en verjaard.
Wat weet U van mijn afzondering, van de volwassen genade
van de heiligen, van de grote
ruime geesten? Wat zou ik kunnen vinden
in de hosanna’s van een ontwikkelt mens?
Elders is het lied, elders is het woord
en God spreekt het niet uit.
De prachtige dubbel cd van Gambarini echter, uitgebracht door Blue Records begint met het gedicht/lied Ape Regina, ‘bijenkoningin’, waarin ze de vloek en de zegen van verliefdheid en liefde bezingt. Deze cd is een aanrader voor elke jazz liefhebber. Gambarini gebruikt haar stem als een instrument, en als ze op deze manier zingt, is de cd echt een streling voor het oor. De ware Italie liefhebber als u zal ook de beeldtaal van het christelijke erfgoed weten te waarderen, en zal horen hoe Merini’s gedichten een prachtige uiting zijn van de Italiaanse cultuur.
Wilt u meer weten over Merini, kijk dan eens op deze site: www.aldamerini.it
Noot: dit blog verscheen oorspronkelijk in 2012 op Italieplein.nl